نتایج نظرسنجی ملی انتخابات ریاست جمهوری
محمدرضا محمدی – میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری از ۵۰.۶۶ درصد در سال ۱۳۷۲ تا ۸۴.۸۳ درصد در سال ۱۳۸۸ در نوسان بوده است. اکنون با نزدیک شدن به مهلت ثبتنام نامزدهای ریاست جمهوری و کمتر از ۲ ماه مانده به انتخابات، حدس و گمانهای مختلفی درباره میزان مشارکت در این انتخابات از سوی اشخاص و جریانهای مختلف مطرح میشود.
واحد افکارسنجی کیو، با انتشار نتایج دومین نظرسنجی ملی انتخابات ریاستجمهوری که در فرودین ماه ۱۴۰۰ برگزار شده است، تلاش دارد تصویری از میزان احتمالی مشارکت و گرایش مردم به نامزدهای بالقوه انتخابات ریاستجمهوری را پیشروی مخاطبان قرار دهد. یافتههای این نظرسنجی بر مبنای پرسش از ۲۳۴۴ فرد بالای ۱۸ سال ایرانی است. توزیع افراد با نسبتی متناسب با حجم جمعیت بین استانهای کشور و نیز مناطق شهری و روستایی بوده و طبق استدلال آماری، نتایج آن قابلیت تعمیم به کل جمعیت بالای ۱۸ سال کشور را دارا میباشد.


یافتههای پیمایش ملی کیو نشان میدهد که کمتر از نیمی از افراد بالای ۱۸ سال، تصمیم به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری دارند. این در حالی است که ۳۱.۹ درصد از پاسخگویان هنوز در این باره تصمیم نگرفتهاند. این اعداد در پیمایش نخست کیو که در اسفند ۹۹ انجام شد، ۴۷ درصد تصمیم به مشارکت، ۱۹.۹ درصد عدم مشارکت و ۳۳.۱ درصد عدم تصمیمگیری را نشان میداد.
تمایل به مشارکت در بین ساکنین روستا بیشتر از شهرنشینها است و افراد بالای ۴۰ سال نیز نسبت به افراد زیر ۴۰ سال تمایل بیشتری به مشارکت نشان دادهاند.
در مقابل میل به عدم مشارکت در بین افرادی که تحصیلات دانشگاهی دارند بیشتر از افرادی است که میزان تحصیلات آنها دیپلم یا کمتر است. همچنین مردان بیش از زنان، شهرنشینان بیش از ساکنین روستا و افراد زیر ۴۰ سال بیش از افراد بالای ۴۰ سال گرایش به مشارکت دارند.
در مقابل، عدم تصمیمگیری در بین زنان، افرادی که تحصیلات دانشگاهی ندارند و ساکنین روستا بیش از گروههای مقابل آنها است.


در این نظرسنجی از کسانی که اعلام کردند قصد شرکت در انتخابات ریاست جمهوری را دارند و یا هنوز تصمیمگیری نکردهاند(یعنی بالقوه مشارکت کننده محسوب میشوند)، پرسیده شد که مایلید کدام یک از این افراد در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود. بر اساس نتایج به دست آمده، ۳۷.۹ درصد از پاسخگویان در بین افراد نام برده، ابراهیم رئیسی را برای ریاست جمهوری مناسب میدانند. سعید محمد با ۸ درصد در رتبه دوم قرار گرفته سایر افراد با رقمی کمتر از ۸ درصد در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. علاوه بر این، ۳۳.۲ درصد از پاسخگویان هیچ از ای افراد را برای ریاست جمهوری مناسب نمیدانند. میتوان حدس زد که این گروه به احتمال زیاد در انتخابات شرکت نخواهد کرد.


۶۳.۶درصد از کسانی که اعلام کردهاند در انتخابات شرکت میکنند یا هنوز دربارۀ آن تصمیم نگرفتهاند، در صورتی که فقط ابراهیم رئیسی و محمد جواد ظریف نامزد شوند، مایلاند ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور شود. ۲۰.۹درصد از این افراد محمد جواد ظریف را انتخاب کرده و ۱۵.۵درصد نیز هیچیک را برای ریاست جمهوری نمیپسندند.
این الگوی رای بین گروههای مختلف نسبتاً یکسان است. بدیهی است اگر گروههایی که اعلام کردهاند در انتخابات شرکت نمیکنند، تصمیم به مشارکت گرفته و یا گروههایی که هنوز تصمیم نگرفتهاند از شرکت در انتخابات پشیمان شوند، این نسبت آراء تغییر خواهد کرد. همچنین با نزدیک شدن به انتخابات و تبلیغات نامزدهای ریاست جمهوری، این آمار در معرض تغییر خواهند بود. اجرای موجهای بعدی این نظرسنجی تغییرات احتمالی را نشان خواهد داد.
۴۶.۸درصد از کسانی که اعلام کردهاند در انتخابات شرکت میکنند یا هنوز دربارۀ آن تصمیم نگرفتهاند، در صورتی که فقط محمدباقر قالیباف و محمد جواد ظریف نامزد شوند، مایلاند قالیباف، رئیس جمهور شود. ۲۵.۶درصد از این افراد محمد جواد ظریف را انتخاب کرده و ۲۷.۵درصد نیز هیچیک را برای ریاست جمهوری نمیپسندند. تمایل به ریاست جمهوری قالیباف، در بین زنان، افراد زیر ۴۰ سال، ساکنان شهر و افرادی که تحصیلات دانشگاهی ندارند، بیشتر از گروههای مقابل آنها است.


۵۴.۱درصد از کسانی که اعلام کردهاند در انتخابات شرکت میکنند یا هنوز دربارۀ آن تصمیم نگرفتهاند، در صورتی که فقط محمدباقر قالیباف و علی لاریجانی نامزد شوند، مایلاند قالیباف، رئیس جمهور شود. ۱۴.۲درصد از این افراد محمد جواد ظریف را انتخاب کرده و ۳۱.۷درصد نیز هیچیک را برای ریاست جمهوری نمیپسندند. تمایل به ریاست جمهوری قالیباف در رقابت با لاریجانی، در بین زنان، افراد زیر ۴۰ سال، ساکنان شهر و افرادی که تحصیلات دانشگاهی ندارند، بیشتر از گروههای مقابل آنها است.