تغییرات نرخ دلار در طول ۳۰ سال گذشته
نرخ رسمی اعلام شدهی دلار آمریکا توسط بانک مرکزی، در بازهی سالهای ۶۷ تا ۹۷ از حدود ۹۶ تومان به حدود ۵۶۰۰ تومان رسیده است. باتوجه به گزارشی که ایسنا در فروردین ماه سال ۹۷ منتشر کرده است، دلار آمریکا طی سالهای اخیر اغلب با چند نرخ عرضه شده و در دورههای محدودی نیز تکنرخی بوده است؛ بهطوری که در دههی ۱۳۷۰ برای دورهای کوتاه ارز تکنرخی شد، اما چندان دوام نیاورد و در ابتدای دهه ۱۳۸۰ بانک مرکزی مجدد دست به تک نرخی کردن ارز میزند و برای چند سالی هر چند کوتاه این رویه را ادامه میدهد. علیرغم اینها، در نتیجهی تحریمها و با کند شدن روابط کارگزاری بانکها و تبادلات بینالمللی بار دیگر بازار ارز ایران چند نرخی شد.
اوایل دهه ۱۳۹۰ جریان بازار ارز روزهای ملتهبی را تجربه کرد، به طوری که همواره از نوسان سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ یاد میَشود. دورهای که دلار به یکباره از متوسط نرخی حدود ۱۰۵۰ تومان در سال ۱۳۸۹ تا ۲۶۰۰ تومان در سال ۱۳۹۰ رسید و در ادامه در سال ۱۳۹۲ تا بیش از ۳۲۰۰ پیش رفت و کانالهای جدید دلار در این سالها باز شد. در آن زمان حتی رکورد دلار ۴۰۰۰ تومانی برای یک روز در تاریخ دلاری ایران ثبت شد.
اما دلار در نیمه دوم سال گذشته وارد دور تازهای از نوسان و بیثباتی در بازار ارزی ایران شد؛ این اتفاق تکرار جریان سالهای ابتدایی دهه ۱۳۹۰ بود. شدت نوسان در این بازه در مقاطعی بیشتر شد و نرخهای عجیبتری به بازار آمد. دلار از حدود ۳۷۰۰ تومان در شهریور ماه سال ۱۳۹۶ تا پایان ۲۰ روز ابتدایی سال ۱۳۹۷ حدود ۲۰۰۰ تومان گران شده و تا ۵۷۰۰ تومان پیش رفته است.
این در حالی است که مروری بر تغییرات نرخ دلار در سی سال قبل تا کنون نشان میدهد که دلار از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۳ نوسان چندانی نداشته و در کانال ۲۰۰ تومان بوده اما به تدریج به کانالهای بالاتری وارد شده است. دلار حتی تا سال ۱۳۸۷ نرخ ۱۰۰۰ تومان را هم تجربه نکرده بود و از این سال به بعد است که وارد دور تازهای از قیمتها میشود و نرخ آن چهار رقمی میشود. این ارز در سی سال گذشته اقتصاد ایران، رشدی تا بیش از ۵۷ برابری را تجربه است.
دوره | قیمت دلار (تومان) | دوره | قیمت دلار (تومان) |
۱۳۶۷ | ۹۶ | ۱۳۸۳ | ۸۷۴ |
۱۳۶۸ | ۱۲۰ | ۱۳۸۴ | ۹۰۴ |
۱۳۶۹ | ۱۴۱ | ۱۳۸۵ | ۹۲۲ |
۱۳۷۰ | ۱۴۲ | ۱۳۸۶ | ۹۳۵ |
۱۳۷۱ | ۱۴۹ | ۱۳۸۷ | ۹۶۶ |
۱۳۷۲ | ۱۸۰ | ۱۳۸۸ | ۹۶۷ |
۱۳۷۳ | ۲۶۶ | ۱۳۸۹ | ۱۰۴۴ |
۱۳۷۴ | ۴۰۷ | ۱۳۹۰ | ۱۲۰۴ |
۱۳۷۵ | ۴۴۴ | ۱۳۹۱ | ۲۶۰۷ |
۱۳۷۶ | ۴۷۸ | ۱۳۹۲ | ۳۱۸۳ |
۱۳۷۷ | ۶۴۶ | ۱۳۹۳ | ۳۲۸۰ |
۱۳۷۸ | ۸۶۳ | ۱۳۹۴ | ۳۴۵۰ |
۱۳۷۹ | ۸۱۹ | ۱۳۹۵ | ۳۶۵۰ |
۱۳۸۰ | ۸۰۰ | ۱۳۹۶ | ۴۸۰۰ |
۱۳۸۱ | ۸۰۱ | ۱۳۹۷ | ۵۷۰۰ |
۱۳۸۲ | ۸۳۲ | - | - |
منبع: ایسنا