شاخص توسعه انسانی در ایران بالاتر از میانگین منطقه و جهان است
شاخص توسعه انسانی، یک شاخص ترکیبی است که وضعیت کشورها را در مورد اهداف بنیادین توسعه با یکدیگر مقایسه میکند؛ اهداف بنیادین توسعه عبارتاند از «زندگی سالم و طولانی»، «دسترسی به دانش» و «امکانات استاندارد زندگی مناسب». این سه هدف اساسی توسط سه شاخص «امید به زندگی در بدو تولد»، «نرخ سوادآموزی»، و «سرانه درآمد ناخالص ملی» برآورد میشوند. اطلاعات مربوط به هر کدام از این موارد به طور جداگانه جمعآوری شده و با یکدیگر ترکیب میشوند تا در نهایت امتیاز و رتبهی کشورها از حیث توسعه انسانی مشخص شود. این گزارش از سال ۱۹۹۰ توسط دفتر برنامه توسعه ملل متحد منتشر شده و هر سال بهروزرسانی میشود.
کشورهای پیشرو در این شاخص عموماً جزء کشورهای منطقه اسکاندیناوی هستند.
رتبه جهانی (۲۰۱۷) | کشور | امتیاز سال ۲۰۱۷ | رتبه در سال ۲۰۱۰ | رتبه در سال ۲۰۰۰ | رتبه در سال ۱۹۹۰ |
---|---|---|---|---|---|
۱ | نروژ | ۰.۹۵۳ | ۱ | ۱ | ۳ |
۲ | سوئیس | ۰.۹۴۴ | ۲ | ۴ | ۵ |
۳ | استرالیا | ۰.۹۳۹ | ۳ | ۲ | ۱ |
۴ | ایرلند | ۰.۹۳۸ | ۸ | ۱۶ | ۲۶ |
۵ | آلمان | ۰.۹۳۶ | ۴ | ۹ | ۱۲ |
۶ | ایسلند | ۰.۹۳۵ | ۱۹ | ۱۴ | ۱۱ |
۷ | سوئد | ۰.۹۳۳ | ۱۰ | ۳ | ۸ |
۷ | هنگکنگ | ۰.۹۳۳ | ۱۶ | ۲۵ | ۲۱ |
۹ | سنگاپور | ۰.۹۳۲ | ۹ | ۲۹ | ۴۱ |
۱۰ | هلند | ۰.۹۳۱ | ۶ | ۶ | ۶ |
میانگین امید به زندگی در بدو تولد در میان ده کشور برتر در این شاخص، ۸۲.۷ سال، میانگین سالهای تحصیلات پایه شهروندان، ۱۲.۶ سال و سرانه درآمد ناخالص بر حسب برابری قدرت خرید، ۵۵ هزار و ۱۴۹ دلار است.
در آخرین بهروزرسانی این گزارش در سال ۲۰۱۸، ایران با امتیاز ۰.۷۹۸ رتبهی ۶۰ را در جهان دارد. بالاترین امتیاز ممکن در این شاخص «یک» است؛ این در حالی است که در سال گذشته، رتبهی ایران ۶۱ بوده است. در این گزارش، امید به زندگی ایرانیان در بدو تولد ۷۶.۲ سال بوده است؛ میانگین سالهای تحصیل در مدرسه، ۹.۸ سال و سرانه درآمد ناخالص ملی، بر مبنای برابری قدرت خرید، ۱۹,۱۳۰ دلار بوده است.
امید به زندگی در بدو تولد |
میزان تحصیل پایه (سالهای مورد انتظار) |
میانگین سالهای تحصیل پایه | درآمد ناخالص ملی | شاخص توسعه انسانی | |
---|---|---|---|---|---|
امتیاز ایران | ۷۶.۲ سال | ۱۴.۹ سال | ۹.۸ سال | ۱۹,۱۳۰ دلار | ۰.۷۹۸ |
رتبه ایران | ۶۳ | ۵۹ | ۷۵ | ۶۳ | ۶۰ |
شاخص توسعه انسانی در ایران همواره با سرعتی بیشتر از میانگین جهانی در حال رشد بوده است. هماکنون این شاخص در ایران با فاصلهی زیادی بالاتر از میانگین کشورهای خاورمیانه، میانگین کشورهای در حال توسعه، و میانگین جهانی قرار دارد.
منبع: Human Developement Reports/United Nations Development Programme